En el período de entreguerras, entre 1918 y 1939, unos 140.000 ciudadanos polacos se asentaron en Argentina. Uno de ellos fue mi bisabuelo Gabriel, cuya historia me gustaría contarles.

Gabriel Kraus abandonó las fronteras de Polonia el 19 de enero de 1927.

Zarpó del puerto de Ámsterdam con destino al puerto de Buenos Aires en el barco S/S Gelria el 22 de enero de 1927.

Pagó 102 dólares por una plaza en tercera clase.

Por documentos recogidos por el Centro de Estudios Migratorios Latinoamericanos, nos enteramos de que:

Gabriel Kraus, agricultor polaco del pueblo de Prehorjie (¡sic!), llegó al puerto de Buenos Aires procedente de Ámsterdam en el barco Gelria el 12 de febrero de 1927. Tenía entonces 23 años.

W okresie międzywojennym, czyli między 1918 a 1939 rokiem, w Argentynie osiedliło się około 140 000 polskich obywateli. Jednym z nich był mój pradziadek Gabriel, którego historię chcę wam przybliżyć.

Gabriel Kraus opuścił granice Polski 19 stycznia 1927 roku.

Z portu Amsterdam do portu w Bueonos Aires wypłynął na statku S/S Gelria w dniu 22 stycznia 1927 roku. Za miejsce w trzeciej klasie zapłacił 102 dolary.

Z dokumentów zgromadzonych przez Centro de Estudios Migratorios Latinoamericanos dowiadujemy się, że:

“GABRIEL KRAUZ, rolnik z Polski, z miejscowości Prehorjie (sic!) przybył do portu w Buenos Aires z Amsterdamu na statku Gelria w dniu 12 lutego 1927 r. Miał wówczas 23 lata”.

En la fotografía, tomada para el documento de identidad el 15 de septiembre de 1927, vemos a un hombre serio, con un aspecto que sugiere más de 23 años.

El documento de identidad, expedido a Gabriel en Argentina, nos proporciona información importante. Dice así:

Na fotografii, wykonanej do dowodu osobistego w dniu 15 września 1927 roku, widzimy poważnego mężczyznę wyglądającego na więcej niż 23 lata.

Dowód osobisty, wydany Gabrielowi w Argentynie, dostarcza nam ważnych informacji. Czytamy:

“Certifico que el señor Gabriel Krauz, quien declara estar casado y ejercer la profesión de carpintero, que sabe leer y escribir, y cuya fotografía, impresión del pulgar derecho y firma figuran en el reverso, nació el 12 de abril de 1903 en el pueblo de Prehoryle, provincia de Lubelskie. Es de nacionalidad polaca, mide 1 metro 70 centímetros, tiene tez blanca, cabello rubio, barba afeitada y nariz recta.”

En Argentina, Gabriel Krauz trabajó como carpintero.

“Poświadczam, że Pan Gabriel Krauz, który twierdzi, że jest żonaty i wykonuje zawód stolarza, który czyta i pisze oraz którego fotografia, odcisk prawego kciuka i podpis widnieją na odwrocie, urodził się 12 kwietnia 1903 roku w miejscowości Prehoryle, w województwie lubelskim, [jest] narodowości polskiej, ma 1 m 70 cm wzrostu, białą cerę, włosy blond, ogoloną brodę, prosty nos”.

W Argentynie Gabriel Krauz pracował jako stolarz.

En el archivo familiar se conservan las referencias expedidas a Gabriel por la empresa Monteagudo de Buenos Aires el 16 de junio de 1932. El documento dice así:

Certifico que don Gabriel Krauz ha trabajado en mi establecimiento desde el 19 de agosto de 1930 hasta la fecha, ocupando el cargo de carpintero. Siempre he estado satisfecho con su trabajo y se retira por voluntad propia.

El 20 de junio de 1932, Gabriel recibió un certificado de no antecedentes penales. El documento le fue entregado con el fin de obtener un empleo.

Sin embargo, su pasaporte expiraba el 7 de octubre de 1932. Después de cinco años en el exilio, Gabriel decidió volver a Polonia.

Una tarjeta de tránsito, expedida en La Plata el 14 de julio de 1932, nos informa que Gabriel Krauz (de 29 años), polaco, viajaba a Kowel vía el puerto francés de Boulogne-sur-Mer.

W rodzinnym archiwum zachowały się referencje wystawione Gabrielowi przez firmę Monteagudo z Buenos Aires w dniu 16 czerwca 1932. W dokumencie czytamy:

“Poświadczam, że Don Gabriel Krauz pracował w moim zakładzie od 19 sierpnia 1930 r. do dnia dzisiejszego, zajmując stanowisko stolarza, zawsze byłem zadowolony z jego pracy i odchodzi z własnej woli”.

W dniu 20 czerwca 1932 roku Gabriel otrzymał zaświadczenie o niekaralności. Zaświadczenie udzielono mu w celu uzyskania pracy.

Jednakże, paszport kończył mu się 7 października 1932 r. Po 5 latach spędzonych na emigracji, Gabriel zdecydował się na powrót do Polski.

Karta przejazdu wydana w miejscowości La Plata w dniu 14 lipca 1932 roku informuje nas, że Gabriel Krauz (lat 29), Polak, podróżuje do miejscowości Kowel przez francuski port Boulogne sur Mer.

Regresó a Polonia vía Alemania. Llegó a Zbąszyń, cerca de la frontera, el 5 de agosto de 1932. Cubrió el trayecto de Zbąszyń a Kowel en tren de los Ferrocarriles Polacos del Estado (PKP). Regresó a Prehora el 8 de agosto de 1932.

La historia de Gabriel es la típica de un trabajador inmigrante polaco en Argentina. Aunque nunca volvió a Latinoamérica, Gabriel conservó el español y el recuerdo de su gran aventura en el extranjero durante el resto de su vida.

Autora: Anna Kraus

Fotos: Archivo familiar Kraus

Do Polski powrócił przez Niemcy. Do Zbąszynia przy granicy dotarł 5 sierpnia 1932 roku. Trasę od Zbąszynia do Kowla pokonał pociagiem PKP. Na Prehoryłem był z powrotem 8 sierpnia 1932 roku.

Historia Gabriela jest typową historią polskiego imigranta zarobkowego w Argentynie. Chociaż Gabriel nigdy już nie wrócił do Ameryki Łacińskiej, do końca życia pamiętał język hiszpański i swoją wielką zamorską przygodę.

Autorka : Anna Kraus

Zdjęcia : archiwum rodziny Kraus